چند سالی است که مسئولان آموزشوپرورش از تورم رشته تجربی و گرایش بیش از حد دانشآموزان به این رشته خبر میدهند و همین مسئله باعث شده است تا گروه آزمایشی علوم تجربی در کنکور بیشترین تعداد داوطلبان را داشته باشد به گونهای که در کنکور امسال بیشترین داوطلب در گروه آزمایش علوم تجربی با 642 هزار و451 نفر بود یعنی حدود 63.5 درصد کل داوطلبان کنکور سال 97 در گروه علوم تجربی متقاضی شدهاند.
از سوی دیگر برای توازن رشتههای تحصیلی نیاز است دانشآموزان از همان دوران دبستان با رشتههای مختلف تحصیلی آشنا شوند و در صورت حمایت از هنرستانها و ارائه آموزشهای کیفی براساس تجهیزات روز میتوان بخشی از دانشآموزان را به رشتههای فنیوحرفهای سوق داد.
در همین رابطه عزیزالله بابلی رئیس اداره مشاوره آموزشوپرورش شهر تهران درباره هدایت تحصیلی دانشآموزان پایه نهم اظهار کرد: با توجه به چهار مولفه توانایی، رغبت، شخصیت و ارزشهای مدنظر دانشآموزان میتوان توازن رشته های دانشگاهی را از هدایت تحصیلی دوران مدرسه آغاز کرد. بر همین اساس در بحث هدایت تحصیلی تلاش میکنیم هر فردی در جایگاه شایسته خود بنشیند و در این صورت با علاقه بیشتری به زندگی ادامه خواهند داد.
وی افزود: در اداره مشاوره شهر تهران تابع واحد مشاوره آموزش و پرورش هستیم و هدایت تحصیلی را فرایندی میبینیم و طراحی مسیر زندگی دانشآموزان را برای آن انتخاب کردهایم در حقیقت هدایت تحصیلی فرایندی است که باید از پیش دبستان آغاز شود و در سند تحول بنیادین نیز به فرایندی بودن هدایت تحصیلی اشاره شده است.
رئیس اداره مشاوره آموزشوپرورش شهر تهران گفت: هدایت تحصیلی باید از دوران دبستان آغاز شود اما هماکنون از پایه هفتم و هشتم شروع میشود و به صورت عملیاتی در پایه نهم هدایت تحصیلی را داریم.شناسایی استعداد، توانایی، علاقه، کمک به انتخاب آگاهانه رشتههای تحصیلی و هدایت متوازن از اهداف هدایت تحصیلی است.
بابلی با طرح این پرسش که آیا تکلیف آموزشوپرورش فقط هدایت تحصیلی است؟ بیان کرد: آموزش و پرورش، جامعه و رسانه باید هماهنگ باشند تا بچهها برای زندگی واقعی آماه شوند باید امکانات و فرصتها را در اختیار بچهها قرار دهیم تا مسائل علمی را دستکاری کرده و تشخیص دهند چه رشته تحصیلی و شغلی مناسب آنهاست.
وی بیان کرد: یکی از اشکالات نسل قبل این است که به جای بچهها تصمیم گرفته میشد و یکی از اشکالات تربیتی در خانوادهها این است که شاهد رغبتهای تزریقی هستیم در حالیکه رغبت باید از درون فرد بجوشد. باید امکانات و اطلاعات لازم در اختیار بچهها قرار بگیرد تا خودشان درباره انتخاب رشته تحصیلی تصمیم بگیرند.
رئیس اداره مشاوره آموزشوپرورش شهر تهران ادامه داد: سه گام اساسی در انتخاب رشته تحصیلی وجود دارد، گام نخست تعیین هدفهای تحصیلی و شغلی است که استعداد، مهارتها، علائق، ویژگیهای شخصیتی، امکانات و محدودیتها را میسنجد.گام دوم از دوران دبستان شروع میشود اما در این دوره مشاور نداریم و هماکنون که هدایت تحصیلی در پایه نهم است مشاوران در این دوره ساماندهی شدهاند اما در سه منطقه شهر تهران فقط سه مشاور مرد داریم در صورتی که طبق آئین نامه آموزشوپرورش هر 15 دانشآموز باید یک ساعت مشاور داشته باشند همچنین اگر مشاوران در مدارس باشند میتوانند بچهها را با رشتههای مختلف آشنا کنند.
بابلی بیان کرد: گام سوم در بحث انتخاب رشته تحصیلی تصمیمگیری است که در این رابطه آزمون رغبت و توانایی از دانشآموزان گرفته میشود و تصمیم گیری نهایی بر عهده دانشآموز است. یک میلیون دانش آموز پایه نهم سراسر کشور در دی ماه در موقعیتی که آرامش دارند با ورود به سامانه همگام در آزمون توانایی شرکت میکنند و به آنها فرصت میدهیم که در یک محدوده زمانی مشخص در آزمون رغبت نیز شرکت کنند.
رئیس اداره مشاوره آموزشوپرورش شهر تهران گفت: بررسیهای مشاورهای در هدایت تحصیلی 65 امتیاز و سوابق تحصیلی امتحانات خرداد پایه هفتم و هشتم با ضریب یک و پایه نهم با ضریب سه 35 امتیاز دارد که در مجموع امتیاز 100 را تشکیل میدهند. در بررسیهای مشاورهای حتما باید مشاور با دانش آموز صحبت و آنها را نسبت به تستها آگاه کند که اگر دقیق جواب بدهند به شایستگی و توانایی دانشآموز دست مییابیم.
بابلی با اشاره به اینکه اگر مدرسهای مشاور ندارد، مدیر مدرسه موظف است برای چند ساعت هم که شده مشاور حقالتدریس بگیرد، افزود: تک تک دبیران راجع به دانشآموزان اظهار نظر میکنند و به عنوان مثال میزان درک دانشآموز از دروس ریاضی، علوم و ادبیات را شرح میدهند همچنین نظر دانشآموز نیز درباره رشتههای تحصیلی و نظر خانوادهها نیز درباره رشتهها اخذ میشود.
وی بیان کرد: فرم شماره 6 هدایت تحصیلی شامل امتیازات مشاورهای است و 12 اولویت را تعیین میکند و فرم شماره 7 فرم نهایی است و تعیین تکلیف میکند دانشآموز باید در کدام رشته ثبت نام کند اگر اولویت دانشآموز در رشتهای الف باشد باید در آن رشته ثبتنام کند اما اگر رشته مورد علاقه او در اولویت ب باشد باید صبر کند تا دانشآموزان اولویت الف ثبتنام کنند و اگر ظرفیت خالی باقی بماند میتواند در آن رشته ثبتنام کند.